معرفی شهر سمنان
توسط: سمنان کجاست؟
سمنان شهری است در فاصله ۲۱۶ کیلومتری از تهران که با جمعیتی حدود ۱۸۵/۰۰۰ نفر در قسمت جنوبی رشته‌کو‌های البرز و قسمت شمالی دشت کویر قرار دارد و مردم آن به گویش سمنانی سخن می گویند. این شهر دارای فرودگاه است و متصل به راه آهن تهران_مشهد می باشد. سمنان دارای معادنی نظیر معدن گچ، معدن نمک، معدن سلستین، معدن زئولیت و معدن بنتولیت و مهم ترین منابع زیرزمینی آن چاه نفت خوریان است.
در قسمت جنوب‌غربی استان سمنان، مجموعه پایگاه فضایی سمنان بنا شده و بزرگترین پایانه فضایی آن پایانه فضایی امام خمینی(ره) می باشد که اولین اقدام ماهواره طلوع توسط ماهواره برِ سیمرغ از این پایگاه به فضا پرتاب شد.
سمنان دارای بنا ها و آثار دیدنی و تاریخی بسیاری است که توجه علاقه مندان به تاریخ را به خود جلب کرده است. آثاری مانند گرمابه پهنه، مسجد جامع سمنان، دروازه ارگ سمنان، مسجد جامع وازقان، برج چهل دختر، خانه کلانتر، خانه تدین، آب انبار کارخانه نساجی، کاروانسرای سنگی آهوان، کاروانسرای شاه عباسی و نصف جهان، قلعه سارو، مقبره محمود درویش و موزه حیات وحش. همچنین از جاذبه‌ها‌ی دیدنی و گردشگری سمنان می توان به قسمت جنوبی سمنان و مناطقی چون ریگ جن، دشت کویر، تپه دلازیان و تپه های میرک که مناسب گشت وگذار برای مسافران می باشند، اشاره کرد.
از سوغات مهم سمنان گل نرگس، گل یاس، انار، انجیر، بادمجان، نان شیر مال و کماج سمنانی است. همچنین معروف ترین غذاهای سمنان خورشت سیب و آلو، ته چین شهمیرزادی، خلال پلو، شعله قروت و چرتمه پلو و آب دوغ خیار و از صنایع دستی این منطقه چادر شب های ابریشمی، گلیم بافی، نمد مالی، سفال و سرامیک و کرباس می‌باشد.
جاذبه های گردشگری سمنان
گرمابه پهنه:
یکی از قدیمی ترین گرمابه های سمنان حمام حضرت یا حمام پهنه ساخته شده در سال ۱۳۱۲ در اوایل حکومت مظفرالدین شاه می باشد. این حمام جنب مسجد جامع قرار دارد. این گرمابه با مساحتی ۱۰۰۰ متر مربع شامل سه قسمت رختکن، گرم خانه و خزانه است. گرمابه پهنه در سال ۱۳۷۳ به موزه مردم‌شناسی تبدیل شده که این موزه تشکیل شده از چند غرفه که در هر یک از آنها ویترین‌های دارای لوازم و اشیای تاریخی می‌باشد.
دروازه ارگ:
ارگ سمنان یکی از جاهای قدیمی و تاریخی سمنان است که در مرکز سمنان و در دوره قاجار ساخته شده است. از نکات جالب این بنا این است که یک راه زیرزمینی بین دروازه ارگ و خانه کلانتر (عمارت بادگیر ) وجود دارد. این راه مکانی برای جمع شدن سربازان و اسلحه بوده است و طبق گفته ها این راه به نسبت بزرگ به گونه ای است که دو نفر در کنار هم می‌توانند ایستاده راه بروند و در نهایت این بنا در سال ۱۳۵۸ جزء آثار ملی به ثبت رسید.
برج چهل دختر:
یکی از آثار ارزشمند و قدیمی سمنان برج چهل دختر می باشد که قدمت آن به دوره سلجوقیان باز می گردد. این برج هشت ضلعی به نسبت دیگر آثار تاریخی آسیب کمتری دیده است و همچنان استوار بر جای خود ایستاده است. بنا به گفته اهلی آن منطقه این برج آجری به دست چهل دختر که از تعلقات دنیوی دست کشیده و تارک دنیا شده بودند بنا شده و زمانی محل عبادت زرتشتیان و آتشکده بوده است. همچنین به عقیده مردم سمنان برای گشایش بخت به این مکان مراجعه می کنند.
خانه کلانتر (عمارت بادگیر):
یکی از مکان های تاریخی و دیدنی سمنان خانه کلانتر معروف به عمارت بادگیر می باشد. این بنا به عنوان دارالحکومه و کلانتر ساخته شده بود و علت نام گذاری این عمارت، همین امر می باشد و در سال ۱۳۷۵ در فهرست آثار ملی به ثبت رسید. خانه کلانتر نمونه بارز از معماری خانه کویری می باشد و به دلیل داشتن نوع بادگیر آن بسیار قابل توجه قرار گرفته است. این بادگیر علاوه بر خنک کردن و تعدیل هوای داخل ساختمان، برای جمع آوری صدا و استراق سمع ناشی از عبور و مرور بیگانگان و حمله دشمن مورد استفاده واقع می شد. این ویژگی در بادگیرها در ایران فقط در دو بادگیر قرار دارد و به همین دلیل این عمارت شهرت بسیاری بین گردشگران این شهر پیدا کرده است. این بنا ۲۴۰۰ متر مربع مساحت دارد و امروزه به یکی از بزرگترین رستوران های سنتی در سمنان تبدیل شده است.
تپه های میرک دلازیان:
از آثار باستانی سمنان می توان به تپه های دلازیان با قدمتی ۶۳ هزار ساله اشاره کرد.
این منطقه مربوط به دوره پارینه سنگی جدید و فراپارینه سنگی می باشد و از هشت تپه در فاصله های چند صد متری از هم، تشکیل شده است. این محوطه در سال ۱۳۸۰ به ثبت آثار ملی رسیده است.
مسجد جامع زاوقان:
از مکان ها دیدنی سمنان که در سال ۱۳۸۱ به ثبت آثار ملی رسیده، مسجد زاوقان متعلق به دوره ایلخانیان است. این مسجد با استفاده از مصالحی مانند گچ، آجر، سنگ و خشت خام ساخته شده است که امروزه به جز تزئینات آجری با مربع های تو در تو و قوس بلند ایوانش چیزی از آن باقی نمانده است.
قلعه سارو:
از آثار باستانی و دیدنی سمنان می توان به بزرگترین دژ شرق ایران یعنی قلعه سارو اشاره کرد که قدمت آن به دوره پیشدادیان و کیانیان باز می گردد و در نهایت در سال ۱۳۸۰ در فهرست آثار ملی به ثبت در آمد. این قلعه به علت مسیر صعب العبورش تسخیر ناپذیر بوده و در دوره های مختلف از جمله اشکانیان و اسپهبدان طبرستان مورد استفاده واقع شده است. همچنین بیش از ۲۰۰ سال از کانون های مهم فرقه باطنیان در دوره اسماعیلیان بوده می باشد.
کاروانسرای نقش جهان(نصف جهان):
یکی از جاهای دیدنی سمنان کاروانسرای نقش جهان است که از موقوفات پسر فتحعلی شاه قاجار و حاکم این شهر بوده و امروزه به سرای نقش جهان و مرکز تجاری تغییر کاربری داده است و دارای سه رستوران روباز و سر پوشیده و ۶۰ فروشگاه می باشد.
