کرمان

کلان‌ شهر‌ کرمان در پهناورترین استان ایران یعنی‌کرمان با مساحتی‌ به‌ میزان ۲۴۰ کیلومترمربع، با‌ آب و هوایی معتدل‌ و نیمه‌کویری در جنوب شرقی ایران واقع شده است. جمعیت کرمان حدودا ۵۳۸/۰۰۰ نفر می‌باشد و به زبان فارسی با لهجه کرمانی سخن می گویند. اکثریت مردم این شهر دارای دین اسلام و مذهب شیعه می باشند و همینطور این شهر مرکز‌ مناسبی برای‌ تجمع شیخیه در شاخه کریمخانیه می‌باشد. در کرمان اقلیت های دینی‌ مختلفی مانند یهودیان، زرتشتیان و مسیحیان نیز وجود‌‌ دارد. همچنین زرتشتیان  هر ساله در روز ۱۰ بهمن در باغ بداغ آباد کرمان بزرگترین جشن خود، یعنی جشن سده را جشن می گیرند. جشن سده کرمان در سال ۱۳۹۰ در فهرست آثار ملی ایران ثبت گردید.

این شهر‌ دارای‌‌ فرودگاه بین المللی  و ایستگاه راه‌آهن می‌باشد و بهترین زمان سفر‌ به‌ این شهر اوایل اردیبهشت تا اوایل خرداد و اواخر شهریور تا اوایل مهر ماه است.

شهر کرمان در زمینه علم پزشکی و پیوند اعضای بدن شهرت بسزایی دارد و به خاطر وجود دانشگاه تیپ یک علوم پزشکی و دانشگاه با‌هنر، یکی از قطب های علمی به شمار می‌آید. همچنین دارای صنایع مهم کشور اعم از فرش الماس کویر، صنایع لاستیک بارز، مس باهنر، زغال سنگ، سیمان کرمان، صنایع پزشکی کرمان، نیروگاه سیکل ترکیبی کرمان، سیمان ممتازان، گلاب و عرقیات زهرا می باشد.

کرمان به‌‌ دلیل‌ داشتن بناهای تاریخی متعدد یکی ‌از ‌پنج شهر تاریخی ایران و دارای پنج اثر ثبت شده در یونسکو به‌عنوان میراث جهانی می باشد. به‌ سبب همین امر پشتوانه تمدنی و تاریخی قوی برای‌این کشور محسوب ‌می‌شود و این شهر را به یکی‌ از  مهمترین مراکز گردشگری و توریستی تبدیل کرده است.

از جاذبه های تاریخی کرمان می توان به گنبد جبلیه، باغ شازده ماهان، مجموعه‌ گنجعلی خان، مسجد جامع ملک، مسجد جامع مظفری، آرامگاه شاه نعمت الله ولی، بازار کرمان، آتشکده زرتشتیان، حصار شهر قدیم کرمان، شیوشگان، یخبندان مویدی، بقایای دایناسورها، قلعه دختر، قلعه اردشیر، مجموعه وکیل، تخت درگاه قلی بیگ، مجموعه ابراهیم خان، آرامگاه مشتاق علیشاه، باغ و موزه هرندی، ارگ راین، خانه غفاری و خانه امینیان اشاره کرد.

همچنین از مهمترین جاذبه های طبیعی و تفریحی کرمان، کویر لوت شهداد، کوه هزار و دریاچه جوان می‌باشد.

کرمان به‌ دلیل‌ آب ‌و هوای مناسبی که ‌داشت دارای‌ باغ‌های‌ تاریخی بسیاری نظیر باغ فتح آباد، باغ نظر، باغ شاهزاده ماهان، باغ‌ آقا‌،‌ باغ سر‌آسیاب، باغ بیرم آباد، ‌باغ سالار کلانتر، باغ دیلمقانی، باغ لله‌ و باغ نشاط می‌باشد. همچنین به‌ خاطر‌ قدمت کهن کرمان این شهر از موزه‌های‌ بسیاری برخوردار می باشد موزه‌هایی مانند موزه ‌زرتشتیان، موزه‌ سکه‌، موزه‌مردم شناسی‌،‌‌ باغ موزه‌‌‌ هرندی‌، موزه‌‌ باغ ملی‌،‌ موزه‌ بزرگ شهر، ‌موزه‌فرش، موزه‌ ساعت، موزه دفاع‌مقدس‌، موزه‌ و آکواریوم و تاریخ طبیعی و تاکسی‌درمی و موزه‌ سنگ.

کرمان از ۱۸۲‌ پارک برخوردار‌ است و سرانه فضای‌سبز کرمان ۱۸ متر مربع به‌ازای هر نفر می‌باشد. از مراکز تفریحی‌‌ کرمان می توان به پردیسان جنگلی قائم، پارک جنگلی شهید با‌هنر، شهر بازی‌‌ بزرگ کرمان، فرودگاه‌ تفریحی‌کرمان، آسیاب‌های‌ بادی‌ کرمان، پیست اسکی سیرچ، تله کابین و بام کرمان، پیست کارتینگ و پیست موتور‌ کراس‌ اشاره کرد.

کرمان دارای هتل های چند ستاره و اقامتگاه های بوم گردی بسیاری است و از مراکز خرید آن مجتمع تجاری شفا، بازار بزرگ کرمان و پاساژ اطلس می باشد. اگر قصد اقامت در شهر تاریخی کرمان را دارید، تیم اول شما می تواند در زمینه رزرو اقامتگاه مختلف نظیر هتل، سوئیت، اتاق ارزان و خانه همراه شما باشد.

کرمان  دارای غذاهای محلی و سنتی بسیاری نظیر روغن جوشی، آش شولی، فالوده‌ کرمانی، بز‌ قرمه، خرما تخم مرغ، سردوش، اشکنه، حلیم بادمجان، آش شلغم، کشک بونجه، گور ماست، آبگوشت کرمانی و‌ بسیاری دیگر می‌باشد. همچنین شامل شیرینی‌های محلی مانند نان چرخی، برشتو، قطاب‌پسته، کلمپه گردویی و زعفرانی، خرما بریز ( رنگینک)، کماچ سهن، قوتو  و شله زرد است.

جاذبه های گردشگری کرمان:

باغ شاهزاده ماهان:

یکی از جاهای تاریخی و دیدنی کرمان باغ شاهزاده ماهان است که این باغ دلنواز و سرسبز در قلب کویر یکی از ۹ باغ ایرانی و مشهور جهان به شمار می‌رود و در فهرست میراث جهانی یونسکو به ثبت رسیده است. ساخت این باغ توسط محمد حسن خان، حاکم وقت کرمان انجام شد و بعد از آن در زمان حاکم بعدی، عبدالحمید میزرا ناصرالدوله (ماهان) نوه دختری ناصرالدین شاه ، بین سال‌های ۱۲۹۸–۱۳۰۹ هجری بناهایی به آن اضافه و کامل شده است. یکی‌از داستان های جالب در مورد این باغ این است که وقتی خبر مرگ ناصرالدوله به گوش بنّای باغ رسید از شدت خوشحالی تغار گچی را که در دست داشت به دیوار کوبید و کار را تعطیل کرد. اگر در زمان بازدید باغ خوب دقت کرده باشید بخشی از دیواره های باغ فاقد ظریف کاری و تزیینات است همچنین جای خالی کاشی ها بر سر در ورودی، نیمه کاره رها شدن ساخت آن را نشان می دهد. باغ شازده ماهان یکی از بهترین باغ‌های شیب‌دار و مطبق به شمار می‌رود از ویژگی‌های این باغ، ۱۲ سطح پلکانی به‌ همراه فواره‌ها، آبشار ها و  دو حوضچه پر آب که از دو طرف با درختان بلند احاطه شده‌اند و منظره بی نظیر و تماشایی در مقابل دیدگان بازدید کنندگان ظاهر می‌شوند. نهر آبی که در آن جاری است از بالای باغ وارد می‌شود. این نهر از قنات تیگران سرچشمه می گیرد. مساحت این باغ حدود ۵/۵ هکتار و به شکل مستطیل است که شامل سردر ورودی، عمارت، حمام، حوض و شبکه آب‌رسانی می باشد که در میان درختان بلند محصور شده‌اند و مانند نگینی سرسبز در قلب کویر چشم‌نوازی می‌کند. هچنین مصالح به‌کار رفته در باغ شازده ماهان از آجر و کاه گل می باشد. از امکانات و تفریحات این باغ می‌توان به وجود رستوران، سوار کاری، مهمان سرا و خرید صنایع دستی اشاره کرد.

گنبد جبلیه:

یکی‌ از جاهای تاریخی و دیدنی کرمان گنبد جبلیه واقع در شرق کرمان است و در پارکی‌‌ سرسبز بدون هیچ گونه حصاری در اطراف آن استوار مانده است. این ساختمان هشت ضلعی تماماً از سنگ ساخته شده و تنها بنای سنگی کرمان است و با توجه به شهرتی که دارد تا به امروز از سرگذشت واقعی آن چیزی معلوم نیست. برخی می گویند در ساختن گنبد جبلیه یا گنبد گبری به‌جای آب، از تخم مرغ، خاکستر و شیر شتر استفاده شده‌ است. معماران و مورخان دلیل پایداری این بنا را همین امر می‌دانند. البته سند و مدرکی برای صحت این موضوع وجود ندارد. این بنا میزبان سنگ‌های حجاری‌شده و کتیبه های تاریخی است و با نام موزه سنگ شناخته می شود و در سال ۱۳۱۶ در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.

مجموعه‌ گنجعلی خان:

یکی از معروف‌ ترین جاهای دیدنی و تاریخی کرمان، مجموعه گنجعلی‌خان واقع در میدان شهدا با مساحتی به میزان یازده هزار متر مربع می باشد . این مجموعه به‌عنوان بخشی از بازار بزرگ کرمان محسوب‌‌ می‌شود.  گنجعلی‌خان که از حاکمان معروف زمان شاه عباس بود و در زمان حکومت خود بناهای زیادی ساخت. معمار این مجموعه استاد سلطان محمد معمار یزدی می باشدکه این بنا را به سبک معماری اصفهانی ساخته است. مجموعه گنجعلی خان از بخش‌های گوناگونی مانند مسجد، بازار، حمام در ضلع جنوبی، آب انبار در ضلع غربی، کاروان سرا و مدرسه در ضلع شرقی، ضرابخانه در ضلع شمالی تشکیل شده است. این مجموعه را می توان معادل میدان امیر چخماق در یزد و میدان نقش جهان در اصفهان دانست و از سال ۱۰۰۵ تا سال ۱۰۲۱ در حال تکامل بوده است.

مسجد جامع ملک:

یکی‌‌ از جاهای تاریخی و دیدنی کرمان مسجد جامع ملک واقع در بافت قدیم شهر در بین  خیابان امام خمینی و بخش جنوبی بازار کرمان است. این مسجد قدیمی ترین مسجد کرمان با قدمتی صد ساله یادگار دوره سلجوقیان می باشد و به دستور ملک توران شاه یکم در سال ۴۷۸ با مساحتی حدود ۹۱۹۱ متر مربع ساخته شد و تشکیل شده از صحنی وسیع و شبستان های متعدد و ۳ درب ورودی می باشد. در گذشته در قسمت غربی مسجد آب نمایی به صورت روباز و با عمق ۴‌متر که در دوطرف آن پله بود، وجود داشت که آب آن از قنات مستوره‌ تامین می شد و محلی برای وضو گرفتن بود. بیش از نیم قرن از خشکیدن این قنات میگذرد و باعث شد آب نما را تخریب و روی آن را سنگ فرش کنند.

مسجد جامع مظفری:

یکی از مکان های تاریخی کرمان مسجد جامع مظفری با قدمتی ۷۰۰ ساله واقع در میدان شهدا می باشد. ساخت این مسجد توسط امیر مبارزالدین محمد مظفری میبدی، از پادشاهان آل مظفر در سال ۷۵۰ هجری انجام شده است.

در مورد ساخت مسجد گفته می‌شود که محمد مظفری در نبردی دشوار با قومی به اسم جرمان و اوغان نیت می‌کند که در صورت زنده ماندنش، از خود میراثی بر جای بگذارد. او پس از جنگ به کرمان بر می گردد و از درآمدش که بابت فروش محصولات کشاورزی خود به دست آورده بود تصمیم به ساخت این مسجد می‌گیرد. به همین دلیل نام آن را مسجد مظفری نهادند. مسجد مظفری دارای سه در ورودی است که یکی از آن ها دارای سر در بزرگی می باشد که علاوه بر کاشی‌ کاری‌ های زیبا، یک ساعت بالای آن تعبیه شده که زیبایی خاصی به آن بخشیده است. همچنین برخی از کارشناسان کاشی‌ کاری معرق محراب که در ضلع غربی مسجد است و سر در شرقی آن را از ارزشمنترین بخش مسجد می دانند. مسجد جامع مظفری کرمان در سال ۱۳۱۵ جزء فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسید.

بازار کرمان:

یکی از جاهای دیدنی کرمان بازار کرمان است با قدمتی به بیش از ۶۰۰ سال و مربوط به دوران حکومت مظفری و تیموری می باشد. این بازار به عنوان طولانی ترین راسته بازار در کشور محسوب می شود و از میدان توحید(ارگ) شروع می شود و تا میدان شهدا (مشتاقیه) خاتمه می یابد. از ویژگی اصلی بازار کرمان را می‌توان در معماری ساده آن دانست و در عین سادگی معماری اصیل ایرانی در آن حفظ شده است. فرم پر تکرار طاق‌ها در ابعاد کوچک و بزرگ، تقارن و ریتم منظم همگی در آن رعایت شده، لایه کاهگل به روی بدنه به صورت عایق عمل کرده‌ و گرمای افتاب را بر می‌گرداند. رنگ غالب بازار خاکی است و در بعضی نقاط با کاشی‌ های آبی تزیین شده است. ساختار اصلی بازار کرمان را بخش‌ هایی مانند راسته یا گذرگاه فرعی و اصلی، تیمچه، سرای و چهارسوق تشکیل می‌دهند که هر کدام به گونه ای جداگانه در به عرضه کالا های مختلف می پردازند. بازار سنتی کرمان از بخش های مختلفی مانند بازار ارگ، بازار گنجعلی‌خان، چهار سوق گنجعلی خان، بازار وکیل‌ کرمان، بازار اختیاری، بازار سردار، بازار نقاره خانه، بازار مظفری، بازار مسگری، بازار زرگری یا قیصریه، بازار قلعه‌محمود، بازار میدان قلعه، بازار کفاش‌ها‌، بازار کلاه‌ مالی، کاروانسرای هنود یا هندوها، بازار آهنگری، بازار عزیز، تشکیل شده است. بازار سنتی کرمان در سال ۱۳۸۰ جزء آثار ملی به ثبت رسید.

آتشکده زرتشتیان:

یکی‌ از مکان های دیدنی و تاریخی کرمان آتشکده زرتشتیان واقع‌ در زریسف (شهدا) می‌باشد. این بنا در گذشته منزل مسکونی جهانگیر اشیدری بوده که در سال ۱۳۰۳ در دوره پهلوی با تغییراتی به آتشکده زرتشتیان تبدیل شده است. بنای ابتدایی این آتشکده  به مساحت ۴۰۰۰ مترمربع  بود که بعدها با کمک تعدادی از زرتشتیان، مساحت این بنا به ۸۰۰۰ متر مربع افزایش یافت . بنای آتشکده را از آجر ساخته اند و در سر در اصلی آن سه کلمه ( همت _هوخت _هورشت ) به معنای اندیشه نیک، گفتار نیک و کردار نیک نگاشته اند. آتش درون آتشکده از قبل از دوره ساسانیان روشن نگه داشته شده است و بر اساس نظر موبدان زرتشتی این آتش همان آتش چند هزار ساله‌ای است که از هند به آتشکده انتقال یافته است. در دهه ۱۳۷۰ با همت هرمزدیار اشیدری، بهدینان فرزانه و مهیندخت سیاوشیان ساخت ساختمان اصلی موزه مردم شناسی کرمان در کنار آتشکده زرتشتیان شروع و در سال ۱۳۸۰ پایان یافت. موزه زرتشتیان کرمان در جشن تیرگان سال ۱۳۸۴ به طور رسمی به دست سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری افتتاح شد. در این ساختمان دو طبقه جنبه‌ های مختلف آداب و رسوم زرتشتیان به نمایش درآمده است. کتیبه ها، لوازم آشپزی، کتاب های قدیمی و لباس‌های مخصوص زرتشتیان در یک طبقه و عکس‌های قدیمی در طبقه‌ دیگر نگهداری می شوند. ما بین این دو طبقه فضای پلکانی وجود دارد که لوازم‌ کشاورزی و لوازم خانگی آن دوران به نمایش گذاشته شده است.

آرامگاه شاه نعمت الله ولی:

یکی از اماکن دیدنی و تاریخی کرمان آرامگاه شاه نعمت الله ولی، شاعر و عارف ایرانی و بنیانگذار سلسله نعمت اللهی در تصوف در قرن هشتم و نهم هجری واقع در ۳۵ کیلومتری کرمان در شهر ماهان می‌‌ باشد. این آرامگاه توسط یکی از مریدان این شاعر ایرانی به نام  شاه احمد دکنی از پادشاهان‌ سلسله  بهمنیان هندوستان، ساخته شد. از خصوصیات خاص این آرامگاه، گسترش آن از دوره تیموری تا قاجار است که سبب شده این بنا، به عنوان موزه ای از معماری ایرانی در طول تاریخ تبدیل شود. بخش های مختلف آرامگاه شامل بقعه، چله‌خانه، رواق‌ شاه عباسی، صحن میرداماد، صحن اتابکی، صحن وکیلی، صحن حسینیه و موزه ای مربوط به فرهنگ تصوف می‌باشد که در آن پته زیبایی که به عنوان پوشش قبر شاه نعمت‌الله استفاده می شد، شال ها و پته های سوزن دوزی شده زیبا برای لباس دراویش، تبرزین‌ های تراشیده شده، کشکول‌های مزین به خط و نقش های مربوط به دراویش و صوفیان، سپرهایی از پوست کرگدن و فولاد، شمشیرهای مرصع با جلد چرمی، ظروف چینی و بلور و کتاب های‌‌ خطی با چاپ های سنگی نگهداری می شوند.

حصار شهر قدیم:

شهر کرمان مانند دیگر شهرهای قدیمی ایران حصاری با طول ۱۰ کیلومتر با ۶ عدد دروازه بوده و هر یک از این ها نامی برای خود داشته اند‌. حصار کرمان در دوره قاجار و با استفاده از مصالح گل رس ساخته شده است. این  حصار شامل برج‌های استوانه ای کنگره دار در مجاورت دروازه های ورودی و بر روی دیوار بوده است. برج‌های اطراف دروازه از آجر ساخته شده و دیگر برج‌ها از گل رس بودند. در گذشته دور تا دور حصار کرمان در فاصله ۴ تا ۶ کیلومتری خندق هایی به عمق ۶ تا ۸ متر برای امنیت و حفاظت از شهر حفر گردیده بودند. این حصار در واقع بیانگر حصار واقع شده در میان شهر‌های قدیمی از بافت غیر شهری است. حصار شهر قدیم کرمان در سال ۱۳۸۱ در فهرست آثار ملی ایران ثبت شده است. این مکان در روز بسیار زیبا و پر صلابت  است و همچنین در شب به دلیل نور پردازی که به روی آن به کار رفته، جذابیتش دو چندان می شود که دیدنش خالی از لطف نیست.

کوه شیوشگان:

یکی از مناطق باستانی و دیدنی واقع در شرق کرمان کوه شیوشگان یا بام کرمان امروزی است که تاریخدانان آن را اولین سکونت گاه انسان‌ ها در کرمان می‌دانند. گستردگی این کوه با بلندای ۳۰۰ متر و پهنای ۲۰۰ متر می باشد. قدمت دستکند کوه شیوشگان به دوازده هزار سال قبل باز می‌گردد. به روی کوه شیوشگان سنگ نگاره های دست کند وجود دارد که وسعت آن حتی از یک زمین فوتبال بزرگتر است. این منطقه باستانی محل پرستش خدایان بوده و سنگ نگاره های نیمه گنبدی به شکل انسان در آن وجود دارد. بنا بر طبق تحقیقات انجام شده توسط یک پژوهشگر بومی به وسیله عکسبرداری های دقیق و مداوم در ساعات مختلف از شبانه روز و سال ها تلاش دریافت که سایه صخره های ذکر شده به شکل نیمرخ انسان در آمده و مانند یک انیمیشن، تداعی کننده یک ساعت آفتابی دقیق است در این مجموعه نهایت دانش‌های اولیه ریاضیات و هندسه به کار رفته است که قطعا به دست پهلوانانی ساخته شده است که توانسته‌اند سینه ستیر کوه را شکاف دهند . وجود آثاری چون معبد و تصویر کنده کاری شده یک کلاغ و گاو که از نماد های  مقدس آیین میتراییسم هستند صحت این که این مکان نیایشگاه مهر پرستان جهان باستان بوده است را تایید می کند. همچنین در این منطقه یک غار تراش خورده نیز وجود دارد که دارای ارزش باستانی بسیاری بوده و دو برابر از حد معمول غارهای میتراییسم جهان بزرگتر می باشد. از این رو کوه شیوشگان از چشم‌گیر ترین اثر تاریخی و گردشگری کرمان می باشد که در سال ۱۳۹۹ به ثبت آثار ملی درآمد.

یخدان مویدی:

یکی از جاذبه های گردشگری و تاریخی کرمان یخدان مویدی است که به دلیل ویژگی های خاصی که از نظر معماری دارد مورد توجه واقع شده است. پیش از اختراع برق و پیدایش سیستم های لوله کشی آب و یخچال های پیشرفته، یخدان هایی مانند یخدان‌های زریسف، یخدان چوب مفیدی، یخدان رحیم آباد و یخدان مویدی، سال های سال نیاز آب و یخ مردم کرمان را تامین می کردند و همچنین آب این یخدان‌ ها از قنات های اطراف تامین می‌شد و غالبا صاحب یخدان ها فالوده‌ فروشان بودند. یخدان مویدی با قرارگرفتن در مرکز شهر در خیابان شهید کامیاب، در محله مویدی و امروزه میزبان گردشگران است. یخدان ها با استفاده از خشت و گل برای نگهداری بهتر یخ، ساخته می شدند که‌‌ در اوج گرمای تابستان، یخ ها را با همان حالت در خود نگه می‌داشتند.

یخدان مویدی در دوران صفویه ساخته شد و قنات مویدی تامین کننده آب‌ آن بود به‌ همین دلیل‌ آن را یخدان مویدی می نامیدند‌.

این یخدان از حصار، مخزن، استخر و چاله یخ تشکیل شده است و خشت خام به کار رفته در آن همانند عایق حرارتی عمل کرده و مانع ورود حرارت گرما به آن می شود همچنین هر سال به روی گنبد یک لایه جدید می کشیدند و برای دسترسی آسان به گنبد و سایر نقاط یخدان پله هایی ساخته بودند. مخزن یخدان به شکل دایره ای و مخروطی است و  نوک مخروط آن باعث می شود کمترین تابش آفتاب را در خود جذب کند. دیوارهایی که به آن سایه انداز می گویند در اطراف مخروط بنا شدند که با انداختن سایه روی آن دمای مخروط را پایین آورد. آب این یخدان با هدایت آب قنات مویدی به انتهای آن انجام می گرفت و حفره هایی در آن وجود داشت که از طریق ان ها مقداری آب  روی توده های یخ جاری می شد که البته این حجم آب زیاد نبود چون که قصد بر این بود که هر شب یخ بزند. بعد از این که قطر یخ ها به ۳۰ تا ۴۰ متر قطر رسید آن ها را به چند قطعه تقسیم و در منابع یخ، انبار می کردند. انبارهای یخ دایره ای‌ شکل بود و هر تکه یخی که در انبار قرار می گرفت روی آن مقداری کاه ریخته می شد تا به همدیگر نچسبند. انبارهای یخ شامل دو راهرو بودند، یکی برای جمع کردن یخ ها به روی یکدیگر و یکی هم برای خارج کردن آنها در فصل تابستان. کف انبارها هم چاه های به شکل مخروطی طراحی شده بود که آب جمع شده از ذوب یخ ها در آن ذخیره می شد.

در‌ گذشته به‌ دلیل‌ اینکه فالوده فروشان در زیر سایه یخدان‌ ها به‌ مردم فالوده می فروختند، مرکزی‌ برای تفریح مردم به حساب می آمد. بعد از اختراع برق و احداث کارخانه های یخسازی، یخدان مویدی و دیگر یخدان ها کارایی خود را از دست دادند. تا به امروز باقی یخدان ها همگی به جز یخدان مویدی از بین رفته اند و تا سال ۱۳۸۰ از این مکان برای جمع آوری زباله استفاده می شد تا اینکه سازمان میراث فرهنگی آن را مرمت و آن را به عنوان جاذبه گردشگری در اختیار عموم قرار داد.

قلعه دختر:

یکی‌از جاهای باستانی‌ و دیدنی در خاور شهر کرمان قلعه دختر با قدمتی ۳۰۰۰ ساله مربوط به‌ دوره ماد ها می‌باشد که در دوره های مختلف تاریخ جز مراکز آیینی بوده و همچنین آثاری از آتشکده زرتشتیان و پرستش گاه‌ های آناهیتا در این قلعه یافت شده است.

در گذشته به  این دژ، قلعه کوه می‌گفتند و از آنجا که کلمه دختر به معنای دست نیافتنی و دست نخورده است و این دژ هم شکست ناپذیر و دست نیافتنی بود، نام آن را قلعه دختر گذاشتند. همچنین افسانه ای در مورد این قلعه وجود دارد که در زمان مادها فرمانروای گواشیر یا دخترش یک کرم جادویی حاوی شانس و قدرت به همراه داشت و قلعه دختر را  شکست ناپذیر کرده بود تا اینکه با اغفال کنیز فرمانروا آن کرم را کشتند و دژ به دست دشمن افتاد.

مصالح استفاده شده در این قلعه فقط خشت خام و گل رس است و همچنان باقیمانده سه طبقه از بنای اصلی به شکل نیمه ویران در شرق قلعه قابل رویت می باشد. بقایای این قلعه دورنمای گذشته این شهر و نام آن یادآور آناهیتای باستان، ایزد الهه آب و باروری است.

قلعه اردشیر:

یکی از جاهای دیدنی ‌و تاریخی کرمان  قلعه باستانی اردشیر مربوط به ‌دوره ساسانیان و ساخته شده به دستور ارشیر بابکان می باشد. موقعیت قلعه اردشیر در بافت تاریخی شهر کرمان است و قرار گرفتن  این قلعه دفاعی-نظامی بر روی قله کوه باعث شده آن را قلعه کوه نیز بنامند. هدف از ساخت این مکان سکونت گاهی برای دستگاه حاکم و در امان نگه داشتن مردم از دشمنان در زمان جنگ بود. این قلعه دارای معماری خاص و شگفت‌ انگیزی است که قسمت‌های زیادی از آن در حال حاضر ویران شده است. دیوارهای قلعه بسیار ضخیم و مصالح به کار رفته در آن ها از خشت خام است. در قلعه اردشیر ابعاد خشت‌های استفاده شده ، از خشت‌های معمولی بیشتر است و قطر دیوارهای آن حدود ۶ متر است. ساختمان های واقع در قلعه اردشیر به دو بخش تقسیم می ‌شوند. قسمتی بر روی تپه در جنوب شرقی ساخته شده ‌که ساختمان اصلی است و دیگری بر روی تپه های کوتاه تر بنا شده است که آن را آتشکده آناهید می نامند. ساختمان های زیادی بین دیوارهای این دو قلعه به جا مانده است که بیشتر شبیه به عبادتگاه و قصر و مکان‌ هایی از این قبیل می باشد.

تا به امروز به روی قلعه اردشیر هیچ گونه مطالعات جدی و اقدامات کاوش گرایانه و  باستان شناسی لازم انجام نشده است و موضوعی که موجب تهجب و ناراحتی می شود این است که هیچ حریم و حصاری برای حفاظت از این اثر ارزشمند و  تاریخی کشیده نشده است و بازدید کنندگان شاید ندانند که حریم قلعه کجاست و همین امر سبب تخریب این بنا می ‌شود علاوه بر حضور  گردشگران و مشخص نبودن حریم قلعه،  وجود تعدادی از دکل های مخابراتی در نزدیکی قلعه ادشیر در سال ها پیش،  سبب تخریب و ایجاد آسیب در بنا شده است.

مجموعه وکیل کرمان :

یکی ‌از جاهای‌ دیدنی‌ کرمان مجموعه‌ وکیل واقع در حاشیه بازار اصلی کرمان و در مرکز شهر است. این مجموعه در سال ۱۲۸۶ به دستور حاکم کرمان محمد اسماعیل خان نوری وکیل المک ساخنه شده است. مجموعه وکیل شامل:

بازار: قسمتی از بازار بزرگ می‌باشد و از بازار اختیاری آغاز و تا ابتدای بازار مظفری ادامه دارد که هر صنفی در بخشی خاص در آن فعالیت دارد.

حمام: در سال ۱۲۷۰ به صورت با شکوه و با الهام از سبک معماری دوره زندیه و قاجار و به تقلید از گنجعلی خان ساخته شده‌ و در سال های اخیر به چایخانه سنتی تبدیل شده است.

کاروانسرای وکیل: به دستور‌ محمد اسماعیل خان وکیل الملک والی شهر کرمان در سمت چپ بازار ساخته شده و از نوع کاروانسراهای درون شهری می‌باشد که دارای دو طبقه و ۱۲۰ حجره است.

مسجد: در سال ۱۲۸۷ در روبه روی کاروانسرا به فرمان وکیل الملک ساخته شده است.

آب انبار وکیل: در مجاورت کاروانسرای وکیل واقع شده است.

 معماری این مجموعه با الهام از دوره صفوی و از نوع چهار ایوانی است و تزئینات سراها کاشی معقلی با اشکال هندسی می باشد.

تخت درگاه قلی بیگ:

یکی از آثار تاریخی شهر کرمان تخت درگاه قلی بیگ است. قلی بیگ یکی از امرای کرمان و رئیس ایل افشار در دوره صفویه می باشد و تنها فردی بود که در ۱۵۰ سال بعد از گنجعلی خان نامش بر سر زبان ها به جای ماند. تخت درگاه قلی بیگ توسط همسر وکیل الملک، تعمیر شد. در نهایت در سال ۱۳۷۹ در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسید.

مجموعه ابراهیم خان:

یکی‌ از مکان های دیدنی و تاریخی شهر کرمان مجموعه ابراهیم خان  با مساحت ۴۵۰۰ متر مربع است که توسط شخصی به‌ همین نام در سال  ۱۲۳۱ ساخته شده است.

ابراهیم خان ظهیرالدوله حاکم کرمان بود و به دلیل رسیدگی به احوالات مردم بسیار دوست داشتنی و بر سر زبان ها بود. او تصمیم گرفت تا مجموعه ای بسازد که هم رونق بیشتری برای مردم باشد و هم اثری تاریخی به نام خود بر جای بگذارد. با اینکه این مجموعه در زمان قاجار ساخته شده ولی معماری به کار رفته در آن برگرفته از معماری دوره صفویه است. از تزئینات استفاده شده در مجموعه ابراهیم خان کاشی های خشتی هفت رنگ است که‌ توجه هر بیننده ای را به خود جلب می کند و در زمان صفوی و قاجار  استفاده کردن از این حجم از این نوع کاشی در یک مکان بسیار کمیاب بوده که‌ این مورد‌ از ویژگی های منحصر به فرد این مجموعه محسوب می شود. مجموعه‌ ابراهیم خان مانند دیگر مجموعه‌های‌آن دورا از چند بخش تشکیل می شود که‌ در اینجا به‌آن ها اشاره میکنیم.

مدرسه: به‌روی دیوار های اطراف این مدرسه دو طبقه، از صبای کاشانی کتیبه ای نگاشته شده که‌ در‌بیت آخر به سال ساخت این مدرسه اشاره‌ کرده‌ است که احتمالاً در سال ۱۲۳۲ ساخته شده است. نکته قابل توجه در مورد این مدرسه این است که همچنان بعد از ۲۰۰ سال پا برجا و دایر است و متعلق به ‌مکتب شیخیه می باشد. فضای مستطیل شکل آن دارای حجره ها و محرابی پوشیده شده از کاشی هفت رنگ است که چشم نوازی‌ می‌کند. کشته بری ها، گچ بری ها و مقرنس کاری های بی نظیری که در این بنا استفاده شده، آن را تبدیل به مکانی تماشایی و زیبا کرده و جزء اصلی ترین بخش این مجموعه قرار گرفته است.

حمام: سر در حمام که پوشیده از کاشی های هفت است در قسمت بازار قیصریه قرار دارد و مانند مدرسه همچنال فعال است.

بازار: طول این بازار ۱۰۰ متر می‌ باشد و آن را با نام های قیصریه یا زرگری می‌شناسند. این بازار در قسمت شرقی بازار اصلی قرار دارد و همانند حمام و مدرسه همچنان به فعالیت خود ادامه داده و خرید و فروش در آن جریان دارد.

آب انبار: در قسمت شمالی بازار اصلی،  آب انبار ابراهیم خان قرار دارد که هم اکنون غیرفعال است اما در زمان رونق خود، فعال ترین آب انبار کرمان بود و قسمتی از آب شهر را تامین می کرده است.

آرامگاه مشتاقیه:

یکی از بناهای تاریخی و دیدنی کرمان آرامگاه مشتاقیه مربور به دوره قاجار، واقع در خیابان ۱۷ شهریور می باشد. این آرامگاه که به ۳ گنبدان شهرت دارد دارای دو گنبد کاشی کاری شده متعلق به دو مقبره مشتاق علی شاه و کوثر علی شاه همدانی از صوفیان قرن سیزدهم و یک گنبد آجری متعلق به مقبره شیخ اسماعیل هراتی که فقیری درویش و پیرمردی روحانی بود می باشد. از آثار تزیینی آرامگاه مشتاقیه نقاشی، گچ بری، کاشی‌ کاری، مقرنس و کاربندی است. این مجموعه علاوه بر این مقبره ها، رواق و مسجد و دو اتاقی که محل دفن بسیاری از بزرگان است را نیز دارد.

مشتاق علی شاه یکی از برجسته‌ ترین نوازندگان سه ‌تار در زمان خودش بود که از ابتکارات آن می توان به سیم چهارم ساز سه تار که به سیم مشتاق معروف است اشاره کرد. همچنین به دلیل آشنایی با تصوف به فردی مهم تبدیل شد که البته مخالفانی هم داشت که بر صدد شایعه پراکنی برای او درآمدند و همین شایعات باعث شد ملا عبالله مجتهد‌ کرمانی دستور سنگسار وی را‌ بدهد و نهایت در رمضان سال ۱۲۰۶ هنگام خروج از مسجد مردم او را در چاله ای انداخته و سنگسارش کردند. محمد علی خان راینی که‌ از مریدان مشتاق علی شاه بود پیکر او را در کنار مقبره پدرش (آرامگاه فعلی) دفن کرد.

خانه باغ و موزه هرندی:

یکی از مکان های تاریخی و دیدنی کرمان خانه باغ و موزه هرندی واقع در خیابان بهشتی کرمان است که توسط محمدرضا خان عدل‌ السلطان که از صاحب‌ منصبان نظامی دوره قاجار بود، ساخته شد. نقشه طرح ساختمان توسط پسر وی از فرانسه به تهران فرستاده شد، بنابراین معماری این بنا تلفیقی از معماری ایرانی_اروپایی می باشد. سپس این عمارت در سال ۱۲۹۰ ساخته شد و در نهایت در سال ۱۳۱۳ به ابوالقاسم هرندی از تجار کرمان فروخته شد. همچنین سال ها بعد وزارت فرهنگ و هنر به منظور احداث موزه این خانه باغ را خرید و در سال ۱۳۵۴ آن را در فهرست آثار ملی به ثبت رسانید.

مساحت این ساختمان دو طبقه ۲۰۰۰ متر مربع می باشد. سقف عمارت گنبدی شکل و با عمق کم است و در مرکز پشت بام آن، کلاه فرنگی چند ضلعی وجود دارد که تامین کننده نور است. کف آن از جنس آجر سنتی قدیمی بوده که اکنون به صورت سرامیک درآمده است. از بخش‌های دیگر ساختمان می توان به تنبلخانه (سالن استراحت )، بهار خواب و ایوان‌های سرپوشیده اشاره کرد.  همچنین اتومبیل آقای هرندی که یک دستگاه کرایسلر مدل ۱۹۴۸ بود در کنار این ساختمان قرار گرفته است. در قسمت شمالی باغ آب نمای قدیمی بسیار زیبایی وجود دارد که در نزدیکی آن گاوگرد قرار دارد. در گذشته از گاوگردها برای انتقال آب از چاه به زمین استفاده می‌شد.

ساختمان اصلی در سال ۱۳۸۲ تبدیل به موزه‌ شد که طبقه همکف مربوط به موزه سازهای سنتی است که دارای ۳۲ ویترین و بیش از ۲۵۰ ساز می باشد و طبقه دوم به موزه باستان شناسی که چهار غرفه (شهداد، جازموریان پیش از تاریخ، جازموریان دوره تاریخی، غرفه اسلامی) دارد، مربوط می باشد.

ارگ راین:

یکی‌ از آثار باستانی و تاریخی واقع در ۱۰۰ کیلومتری کرمان، ارگ راین است که بعد از ارگ بم، دومین بنای بزرگ خشتی دنیا با مساحتی‌ به بیش از بیست و دو هزار متر مربع می‌باشد.

قدمت ارگ راین به دوران ساسانیان و پیش از اسلام باز میگردد. نکته قابل توجه اینجاست که با وجود قدیمی بودن آن، ساخت این مجموعه بسیار کامل بوده و شامل همه چیز از جمله محله های عوام نشین، خانه های اعیانی، حاکم نشین، آتشکده، بازار، چهار انبار و مکتب خانه‌ بود و به‌دلیل قرار گرفتن در مسیر کرمان به‌بندر عباس، بسیار پر رونق و مرکز داد و ستد بود. نقشه ارگ راین تقریباً به شکل مربع و با چند برج در اطراف آن، با دیوارهای کنگره دار منظم که ارتفاعشان به بیش از ۱۰ متر می رسد، طراحی شده است و تماماً از جنس خشت می باشد. ارگ راین در سال ۱۳۴۵ در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسید.

کلوت کویر لوت شهداد:

یکی‌از جاذبه‌های طبیعی و شگفت انگیز در استان کرمان کلوت شهداد است که‌ هر ساله میزبان هزاران توریست داخلی و خارجی می باشد و این کلوت با قدمتی به بیش از بیست هزار سال جزء حیرت انگیزترین کلوت های دنیا به شمار می‌‌آید. این منطقه در سال ۲۰۰۵ توسط ناسا با ۷۰/۷ درجه سانتی گراد به عنوان گرم ترین نقطه جهان معرفی شد. تمام سازه های شکل گرفته در آن به صورت طبیعی پدیدار شده اند که همین امر سبب شد تا کلوت شهداد در یونسکو به ثبت برسد. در این منطقه ظروف سفالی و آثار باستانی بسیاری هم یافت شده که باستان شناسان را بر این باور داشته که در این منطقه تمدنی انسانی در دوران باستان، وجود داشته است. رد شدن رود شور (معروف به گود نمک یا چاله شور) از وسط گرم ترین نقطه جهان در دل کویر لوت، یکی‌از معجزات این منطقه محسوب می شود و آن را به زیباترین منطقه دیدنی کرمان تبدیل کرده است. اندازه شوری آب این رود به حدی زیاد است که گاهی کریستال هایی از نمک در آن تشکیل می شود که راه آب را سد میکند. وجود نمکزار زیبای ۱۰۰ هکتاری که از پلی گون ها یا شش ضلعی های نمکی تشکیل شده است از حیرت انگیزترین جاذبه های طبیعی دیگر کویر لوت به حساب می آید. منظره کلوت از دور دست ها شبیه به شهری با ساختمان های بلند اما خالی از سکنه می باشد که در واقع می تواند ترسناک هم باشد به همین دلیل به‌این منطقه شهر ارواح می گویند. پوشش گیاهی منطقه کلوت شهداد با بوته های گز آغاز و به بوته های پراکنده استراگال می رسد و هر چه به منطقه اصلی نزدیک تر می شویم، آن را کاملا خالی از هر گونه پوشش گیاهی می بینیم. در این منطقه می توان شاهد بارش باران در فصل های زمستان و پاییز بود همچنین میزان شوری خاک این ناحیه به اندازه خاک دیگر مناطق شهری می باشد و این به این معناست که ممانعتی برای رشد گیاه در این منطقه وجود ندارد و تنها دلیل این امر وجود باد های سهمگینی است که موجب کندن گیاهان از ریشه می شود . همچنین همین بادها در گذشته سبب فرسایش و به وجود آمدن کلوت های این ناحیه شده است. در کلوت شهداد تفریحات بسیاری نظیر آفرود سواری، سافاری، موتور چهار چرخ، شتر سواری، عکاسی و تماشای ستارگان در شب هم وجود دارد و بسیاری از گردشگران در کنار این منظره خارق العاده از این تفریحات نهایت لذت را می برند. همچنین بهترین زمان سفر به کلوت شهداد در فصل های پاییز و زمستان می باشد.

دریاچه جوان:

یکی ‌از ‌جاهای دیدنی‌ و طبیعی‌کرمان، دریاچه جوان و در شهر شهداد‌ کرمان قرار دارد. نام دیگر این دریاچه، دریاچه کلوت می باشد جزء جوان ‌ترین دریاچه‌ طبیعی ایران است. این دریاچه در اثر طغیان رودخانه شور  و سیلابی که در سال ۱۳۹۸ رخ داد، ایجاد شده‌ است. پس از پدیدار شدن این دریاچه پرنده‌ های مهاجر بسیاری به این منطقه کوچ کردند. وجود این دریاچه در میان کلوت ‌ها منظره چشم‌ نواز و بی‌ نظیری را در این منطقه لیجاد کرده که توجه گردشگران بسیاری را به خود جلب می کند. خشک نشدن دریاچه جوان با وجود تبخیر شدید در طول تابستان، یکی از نکات جالب توجه درباره این دریاچه می‌باشد.

آب و هوای اطراف دریاچه، آب و هوای کویری است. اما بعد از وجود دریاچه جوان، آب و هوای این ناحیه دچار تغییراتی شده و نسیم خنک از سمت دریاچه می‌وزد. بهترین زمان برای بازدید از دریاچه جوان، فصل بهار و تابستان است. نکته‌ قابل ذکر اینجاست که در کویر با وجود روزهای گرم، شب‌ های سردی در انتظار است.

باغ فتح آباد:

یکی‌از جاهای تاریخی و دیدنی کرمان باغ فتح آباد (بیگلربیگی) می‌باشد که توسط حاکم کرمان در زمان محمد شاه قاجار به نام فضل علی خان بیگلربیگی، در سال ۱۲۵۵ ساخته شد. مساحت این باغ، ۱۳ هکتار و زیربنای ساختمان آن ۱۵۰۰ متر می باشد. این باغ شامل بخش های مختلفی از جمله ساختمان اصلی باغ، عمارت چهار فصل (عمارتی با یک طبقه و شامل ایوان‌های ستون‌دار با گچ‌کاری و آجر کاری بسیار زیبا و گنبد مرکزی)، ساختمان‌های جنوبی عمارت اصلی، اتاق نقاشی (محل اقامت حاکم و محل نگهداری نقاشی هایی که‌ با‌ آب‌ طلا‌ کشیده شده‌است )، موزه حکام (شامل زندگی نامه حکام قبلی کرمان) و زمین‌های کشت گیاهان دارویی (که‌ بزرگ‌ترین مجموعه کشت این نوع‌ گیاهان در کشور است و تنوع آن در جای دیگر به چشم نمی‌خورد) می باشد. حوض آب بسیار بزرگ به ابعاد ۵ ×۶۰ متر  به‌ همراه درختانی بلند که‌ دو سمت باغ را فرا گرفته‌ اند و ساختمان دو طبقه در مقابل حوض، منظره ای زیبا را ایجاد کرده و همچنین وجود نور پردازی به روی ساختمان در شب به زیبایی آن افزوده است.

از امکانات رفاهی موجود در باغ فتح آباد می توان به شربت خانه، چایخانه و رستوران اشاره کرد. در این مکان انواع گیاهان دارویی و معطر، عرقیجات، غذاها ،بستنی سنتی مخصوص و فالوده کرمانی سرو می‌شود. در محوطه بیرونی صندلی‌هایی برای لذت بردن از فضای باغ و همچنین آلاچیق‌ های چوبی (کپر) تعبیه شده که می‌توان برای لحظاتی در این آلاچیق‌ها استراحت کرد. غرفه‌های گیاهان دارویی و صنایع دستی موجد در محوطه نیز انتخاب بسیاری از گردشگران برای خرید به‌عنوان سوغاتی هستند. جالب است بدانید که بسته به بودجه خود می‌توانید از اتاق‌ های عمارت چهار فصل، شاه‌نشین یا اتاق‌های معمولی جهت اقامت در این باغ استفاده کنید.

پارک جنگلی پردیسان قائم:

یکی ‌از اماکن تفریحی و دیدنی کرمان پارک جنگلی پردیسان قائم با ۲۳۰ هکتار مساحت، واقع در کوه های صاحب الزمان می باشد. درختان این جنگل همگی دست‌ کاشت هستند. و به عنوان بزرگترین پارک جنگلی در ایران شهرت دارد. این پارک امکانات رفاهی و تفریحی زیادی نظیر شهر بازی، پیست دوچرخه سواری، پیست موتور سواری، زمین پینت بال، پیست کارتینگ، کافی شاپ، رستوران، آب آشامیدنی و سرویس بهداشتی، مسجد صاحب‌الزمان و سالن آمفی تئاتر دارد. پارک جنگلی پردیسان مکانی برای سرگرمی و تفریح با خانواده‌ و دوستان در طبیعت است. همچنین کوه‌های این منطقه همواره میزبان علاقه‌مندان به کوهنوردی می باشند. در بلندترین نقطه این جنگل بام کرمان قرار دارد که از آنجا می‌توان چشم‌اندازی زیبا از کرمان را دید.

پیست اسکی سیرچ:

یکی از مکان های تفریحی و جاذبه های گردشگری در کرمان پیست اسکی سیرچ واقع در جاده سیرچ می باشد. این پیست عنوان بزرگترین پیشت جنوب شرقی کشور را به خود اختصاص داده است و از ویژگی های منحصر به فرد پیست سیرچ، ارتفاع ۲۷۰۰ متری در بالاترین نقطه آن از سطح دریا می باشد. این پیست مکانی مفرح و مناسب برای تفریحات زمستانی به حساب می آید.

موزه ساعت کرمان :

یکی ‌از جاهای دیدنی کرمان موزه ساعت واقع در خیابان شهدا کرمان می‌باشد که بسیار جالب و دیدنی است. موزه ساعت در واقع گنجینه آقا ماشاء الله ترابی، پدر ساعت سازی کرمان است. وی در روزگار جوانی مشغول به قالی بافی و طراحی قالی بود که به جهت فروش تعدادی از قالی هایش به هند سفر کرد ولی او در آنجا با صنعت ساعت سازی آشنا شد و تصمیم گرفت بعد از بازگشت به ایران مشغول به ساعت فروشی و ساعت سازی شود و شغل خود را تغییر دهد. او از مونتاژ کردن قطعات ساعت، که‌ از هند آورده بود شروع و تا آنجا که به دستور حاکم آن زمان به ساخت ساعتی که در دیدگان همه در کاروان سرای وکیل باشد ادامه داد. مرحوم ترابی با تلاش و پشتکار توانست نامی ماندگار برای خود به وجود آورد ، در حدی که آوازه اش تا کارخانه معروف ساعت وست اند واچ در سوئیس رسید و به او پیشنهاد همکاری در پروژه بهبود کیفیت ساعت هایشان را دادند. در نهایت سال ها بعد سیروس ترابی، نوه‌ ماشاالله، با ذوق و سلیقه بسیار، گنجینه های پدر و پدربزرگش را جمع آوری کرد و همه را در قالب یک موزه گرد هم آورد و با عشق  فراوان داستان این ساعت ها را با لهجه شیرین کرمانی روایت می کند. در موزه ساعت، ساعت‌ها در چهار غرفه در معرض دید گردشگردان گذاشته شده اند و انواع ساعت های آبی، شنی، رومیزی، مچی و دیواری در آن به نمایش درآمده اند. دو عدد از نفیس‌ ترین ساعت‌ های رومیزی دنیا که معروف به (ساعت سال کوک) و ساخت کشور آلمان هستند نیز در این موزه نگهداری می‌شوند. چهار نمونه از این مدل ساعت در ایران وجود دارد که دو ساعت دیگر در کاخ گلستان تهران نگهداری می شوند. از دیگر ساعت‌های جالب این مجموعه می‌توان به ساعت کلیسایی‌ شکل ساخت آلمان، ساعت‌ های مخصوص نابینایان، اولین ساعتی که در فضا آزمایش شده و ساعت آبی متعلق به دوران صفویان اشاره کرد. همچنین تابلوی چوبی سر در مغازه مرحوم ترابی با نوشته (ساعت‌فروشی ـ ساعت‌سازی ترابی)، تمبر های قدیمی، سکه ها و عینک‌ های ذره‌بینی ساخت ترابی بزرگ از دیگر اشیاء نگهداری شده در این موزه می باشند.

چقدر این مطلب رو دوست داشتی؟

با ثبت نظرت مارو در ساخت پست های بهتر کمک می کنی!

میانگین آرا ۰ / ۵. تعداد آرا: ۰

دیدگاهتان را بنویسید