معرفی شهر بوشهر
توسط: بوشهر
بوشهر چهارمین شهر پر جمعیت جنوبی ایران، دارای آب و هوای نیمه بیابانی وگرم است که در استانی با همین نام، با جمعیتی معادل ۲۲۵/۰۰۰ نفر، با مردمانی از نژاد شیرازی، تنگستانی، بحرینی های عرب بوده که به زبان فارسی با لهجه بوشهری و اغلب عربی صحبت می‌کنند. این شهر به شهر صیادان دریا دل نیز لقب دارد. این شهر دارای فرودگاه و خط راه آهن مستقل است و فاصله اش تا تهران ۱۰۴۲ کیلومتر، تا شیراز ۲۹۷ کیلومتر و بهترین زمان برای سفر به این شهر بهار و پاییز و زمستان می باشد.
این شهر به عنوان شبه جزیره در کرانه ی خلیج بوشهر قرار دارد و فقط قسمت شرقی آن به خشکی راه دارد. اقتصاد بوشهر به‌دلیل وجود نیرو‌گاه اتمی، کشتی‌سازی، صید ماهی و میگو ، صادرات و واردات شیلات و تجارت از راه دریا رونق بسزایی دارد. همچنین به عنوان منطقه‌آزاد در سال ۱۴۰۰ توسط مجمع تشخیص مصلحت نظام، تصویب و انتخاب شده است.
بوشهر دارای قدمت ۵ هزار ساله می‌باشد و اولین چاپخانه‌سنگی، صنایع برق باغ سازی و اولین خط‌تلگراف در این شهر راه‌اندازی شده است. از مکان های تاریخی و دیدنی بوشهر می توان به بازار قدیمی بوشهر، چشمه آب گرم میر احمد، عمارت گلشن، عمارت ملک بوشهر، بازار ماهی فروشان، مسجد کوفه بوشهر، عمارت دهشتی، خانه قاضی، قبر جنرال، گورستان مهاجمین انگلیسی، اب انبار قوام، مدرسه گلستان، کلیسای ارامنه گریگوری و مدرسه سعادت که ۱۸ اسفند سالروز تاسیس آن را ، روز بوشهر نام گذاری کرده اند، اشاره کرد.
بهترین سوغات بوشهر ماهی، میگو، قالی، مسقطی، سفالگری، گرگور بافی، گلیم بافی و حصیر می باشد. همچنین با سفر به بوشهر می توانید نوش جان کردن غذاهای محلی این شهر همچون قلیه ماهی، قلیه تخم مرغ، دوپیازه میگو، دمپخت ماهی، قیمه بوشهری، یتیمک بادمجان، مجبوس، ماهی شور و دسرهای خوش طعمی همچون حلواهای مختلف را تجربه نمایید.
جاذبه های گردشگری بوشهر:
بازار قدیم بوشهر:
یکی از قدیمی ترین بازارهای بوشهر، بازار قدیم آن است که به علت معماری زیبا و خاصی که دارد، ارزش گردشگری بسیاری پیدا کرده است. بازار قدیم بوشهر در زمان نادر شاه تاسیس شد و یکی‌از قطب‌های اقتصادی بوشهر بود، به‌طوریکه کشورهای پرتغال، آلمان و انگلیس برای سهولت در کار تجارت در این بازار، کنسولگری های خود را تاسیس کردند. بازار بوشهر در زمان ناصر الدین شاه ۲۴۰ حجره و سراهای‌گوناگون داشت که متاسفانه امروزه به جز چند حجره خالی و دالان کوتاه چیزی از آن ها باقی نمانده است. بازار قدیمی بوشهر در سال ۱۳۸۵ در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسید.
مدرسه سعادت بوشهر:
یکی‌از جاذبه های دیدنی بوشهر مدرسه سعادت است که پنجمین مدرسه ماندگار ایران و مادر مدارس جنوب ایران محسوب می شود. این مدرسه با مساحتی حدود ۱۵۰۰ متر مربع و ساختمانی ۹۰۰ متری در سال ۱۲۷۸ توسط احمدخان دریابیگی، حکمران وقت بوشهر تاسیس شد و شیخ محمد حسین سعادت و برادرش شیخ عبدالکریم سعادت و محمد باقر بهبهانی از معلمان اولیه این مدرسه بودند. بنا به خواسته احمد خان بیگی به مظفر الدین شاه برای کمک های نقدی به این مدرسه، مدرسه مظفری هم می گفتند. بافت مدرسه سعادت مانند بافت مرکزی شهر بسیار زیبا و خیره کننده می باشد. در ابتدای تاسیس مدرسه، اهالی بوشهر واکنش‌مثبتی نشان ندادند و به مدت دو ماه هیچ یک‌از اهالی، اقدام به ثبت نام فرزندان خود در مدرسه نکردند. به همین دلیل مرحوم دریابیگی فکر تهیه ساختمانی در بیرون شهر را کرد که در سال ۱۲۸۰ ساخت این بنا به پایان رسید. ساختمان جدید، چهار ایوان راهرو، یک‌سالن و شش کلاس بزرگ درس را شامل می‌شد و همین امر و مدیریت درست سبب شد تا سیل مشتاقان علم به این مدرسه سرازیر شوند. به طوریکه بعد از دو سال، تعداد دانش‌آموزان از ۷۰ نفر به ۴۵۰ نفر افزایش یافت و حتی توجه کشورهای همسایه نظیر هند، بحرین، نجف، سامرا، امارات، آسیای میانه و کویت را به خود جذب کرده بود.
امروزه مدرسه سعادت دارای دو بخش است که بخش اول، تاریخی-فرهنگی و بخش جدید، مخصوص دانش‌آموزان می باشد. بازدیدکنندگان از بخش تاریخی می توانند بازدید کنند که این بخش دارای اتاق هایی با عکس‌هایی از مفاخر و دانش‌آموزان است. همچنین در این بخش گالری هنری سعادت واقع شده که علاوه بر تماشای صنایع هنری و دستی، می‌توان از محصولات جذاب آن خرید کرد.
خانه قاضی بوشهر:
یکی‌از قدیمی ترین خانه های بوشهر، خانه قاضی می باشد که متعلق به خانواده ای به همین نام بوده و در محله بهبهانی واقع شده است. قدمت این بنای تاریخی به دوره زندیه باز می گردد و معماری این بنا، معماری مناسب با شرایط آب و هوای مناطق جنوبی بوده است که علت دوام یافتن آن نیز همین امر می باشد. پنجره‌های نفیس و منبت‌کاری، گل و بوته‌های گچبری شده، شیشه های‌رنگی و ورودی مقرنس از تزیینات زیبای خانه قاضی محسوب می شود که جلوه ای خاص و منحصر به فرد به آن بخشیده است.
عمارت ملک بوشهر:
یکی‌از بنا های تاریخی بوشهر، ساختمانی به نام عمارت ملک بوشهر که متعلق به یکی از ثروتمندان و تجار بوشهر به نام محمد مهدی ملک التجار بوده است، می باشد. در یکی از سفر هایی که مرحوم ملک التجار به فرانسه داشت، شیفته کاخ ورسای شد و تصمیم گرفت با الهام از آن، عمارتی برای خود در بوشهر بنا کند. این عمارت در اواخر دوره قاجار با مساحتی به میزان ۴۰۰۰ متر مربع زیر نظر معماران و مهندیسن فرانسوی ساخته شد. سال ها بعد، این کاخ توسط انگلیسی ها اشغال و به مقر نظامی آنها تبدیل گشت. سپس انگلیسی ها با ورشکست شدن ملک التجار، لوازم نفیس و گرانبهای آن را با قیمتی بسیار کم خریداری کردند و با خود بردند. در اواخر حکومت رضا شاه این ساختمان پس از چندین بار بازسازی، در نهایت رو به ویرانی رفته و تا سالیان سال به محل زندگی تعدادی بی خانمان درآمده بود، تا اینکه در سال ۱۳۹۷ به کمک سازمان میراث فرهنگی و برخی نهاد ها برای بازسازی و مرمت به بخش خصوصی واگذار گردید تا با کاربری اقامتی، هتل و پذیرایی سنتی به بهره برداری برسد.
عمارت دهشتی (موزه تاریخ پزشکی) بوشهر:
یکی از بناهای تاریخی در بوشهر، عمارت دهشتی است که متعلق به فردی به نام حاج غلامحسین دهدشتی که در دوره قاجار، تاجر روغن بود احداث شد. به همین دلیل این ساختمان را عمارت دهشتی یا عمارت روغنی می نامیدند. در دوره قاجار عمارت ها معمولا دو طبقه یا نهایتا سه طبقه بودند و به همین علت این عمارت با چهار طبقه، بلند ترین عمارت بوشهر در آن دوران محسوب می شد و از لحاظ معماری از اهمیت بسیاری برخوردار بود. بیشتر مصالح تشکیل دهنده آن سنگ های مرجانی، گچ، چوب ساج و صندل، آهک تشکیل شده و سقف آن از چوب صندل به همراه نقاشی های رنگ روغن که برگرفته از نقاشی اروپایی می باشد، پوشیده شده است. تزیینات و گچبری ها، در ها و پنجره های بسیار زیبایی که در داخل عمارت به کار رفته، توجه هر بیننده‌ای را به خود جلب می نماید. همچنین کنده کاری روی اتاق‌ها و پنجره‌های دیواری، گره چینی هلال‌ها و شیشه های رنگی از تزیینات این عمارت می باشد.
امروزه در عمارت دهشتی، موزه تاریخ پزشکی خلیج فارس برپا شده که این موزه به تحول پایه های پزشکی از زمان ایران باستان تا زمان معاصر می‌پردازد. این دوره‌های تاریخی شامل دوره باستان، تمدن اسلامی، صفویه، قاجاریه و دوران معاصر (پهلوی و انقلاب اسلامی) می باشد. همچنین این موزه متشکل از کتب، اسناد، اشیاء و تصاویر گنجینه های آن دوران است.
قبر جنرال بوشهر:
یکی از جاهای دیدنی بوشهر، قبر جنرال که نام آرامگاه یک ژنرال انگلیسی در بوشهر است، می باشد. این جاذبه گردشگری در محله سنگی واقع و به شکل ابلیسک ساخته شده است. هرچند از هویت فرد دفن شده اطلاعاتی در دست نیست اما شواهد نشان می دهد این ژنرال در سال ۱۸۵۶ در واقعه هرات به دست سربازان ایرانی کشته شده و در حال حاضر این بنای آجری یکی از نماد های دوران اشغال انگلیس ها در بوشهر می باشد.
آب انبار قوام بوشهر:
یکی‌از آثار تاریخی بوشهر آب انبار قوام با ۱۵۰ سال قدمت می‌باشد. این آب‌انبار در دوره قاجار به دستور کلانتر شیراز (علی اکبر قوام الملک شیرازی) در سفرش به این شهر با هزینه شخصی خودش برای تامین آب شرب مردم این شهر ساخته شد. این آب انبار با مصالح محلی ساخته شده و طاق و اسکلت اصلی آن از سنگ‌های رسوبی بسیار مقاوم می باشد. در حال حاضر این آب انبار به عنوان رستوران سنتی با همین نام، پذیرای گردشگران و اهالی شهر است.
مدرسه گلستان بوشهر:
یکی‌از بناهای تاریخی شهر بوشهر، ساختمانی به نام مدرسه گلستان با قدمتی حدود ۲۰۰ سال و مربوط به دوره قاجاریه می باشد. این بنا توسط انگلیسی ها ساخته شده و در زمان آنها محل حکمرانی شیخ نصر بود و بعد از آن به اداره‌ی پست و تلگراف تبدیل شد و سپس در سال ۱۳۲۲ تصمیم گرفتند که این ساختمان به مدرسه‌ای به نام گلستان تغییر کاربری دهد. مصالح استفاده شده در ساخت این بنا، ملاط گچ و سنگ‌های مرجانی است و سقف آن از چوب بوریا و صندل پوشیده شده است.
چشمه آب گرم میر احمد بوشهر:
یکی از جاذبه های دیدنی های بوشهر چشمه آب گرم میر احمد است که در مسیر بوشهر به خورموج قرار دارد. در تمام فصول به خصوص زمستان، گردشگران زیادی از شهرهای مختلف به سمت این آب گرم حرکت می کنند. این چشمه برای درمان امراض پوستی و بیماری های مفاصل استفاده می‌شود. چشمه آب گرم معدنی میر احمد بسیار عمیق است و به ۱۱ متر می‌رسد و گردشگران فقط می توانند از بخش کم عمق این چشمه استفاده کنند و به خاطر گاز دار بودن آن و خاصیت مکندگی آب در بعضی از بخش ها اگر توانایی شنا کردن هم دارید، باید بسیار محتاط باشید.
عمارت گلشن بوشهر:
یکی دیگر از جاذبه های گردشگری و دیدنی دوره قاجار در شهر بوشهر، عمارت گلشن واقع در محله‌ی بهبهانی می باشد. این عمارت در فاصله ۱۰ متری از دریا قرار دارد و در اطراف آن، بافت قدیم شهر قرار گرفته است. ساخت این عمارت ۳ طبقه ای مربوط به ۱۷۰ سال پیش است و متعلق به تاجری به نام آقای گلشن بوده که از آن به عنوان مسکونی-تجاری استفاده می‌کرده است. طبقه اول آن را حمام، دستشویی، آشپزخانه،آب انبار و مکانی برای استراحت خدمه تشکیل می‌دهد و دو طبقه دیگر برای سکونت، امور تجاری و پذیرایی بوده است. عمارت گلشن در سال ۱۳۷۷ به ثبت ملی رسید.
