معرفی شهر قزوین
توسط: قزوین کجاست؟
شهر قزوین با قدمتی‌از دوره ساسانیان معروف به مهد خوشنویسی ایران با مساحت ۶۴/۱۳۲ کیلومتر‌مربع در قسمت مرکزی این کشور قرار دارد. زبان مادری مردم قزوین فارسی با لهجه قزوینی می باشد و به دلیل وجود بوستان ۱۴۰۰هکتاری باراجین، این شهر به شهر پاک معروف است. قزوین به طور مستق دارای فرودگاه و ایستگاه راه آهن می باشد. همچنین شاه راه اقتصادی جاده ابریشم که زمانی محل گذر تجار و بازرگانان بوده در قزوین قرار دارد.
دانشگاه های مهم کشور نظیر دانشگاه آزاد باراجین، دانشگاه علوم پزشکی قزوین و دانشگاه بین المللی امام خمینی همگی در قزوین می باشند. این شهر از نظر توسعه یافتگی صنعتی رتبه دوم را به خود اختصاص داده است و دارای هشت شهرک صنعتی به نام های لیا، کاسپین، البرز، حیدریه، آبیک، آراسنج، خرمدشت و حکیمیه می باشد و شاخص ترین واحدهای صنعتی مهم کشور نظیر تولی پرس، مهرام، سپهر الکتریک، فولاد و سرامیک البرز و کاچیران را در خود جای داده و به همین دلیل این استان یکی از قطب های اقتصادی ایران می باشد.
قزوین از نظر آثار تاریخی رتبه اول در ایران و رتبه سوم در جهان را دارد و دارای آثاری نظیر قلعه معروف الموت، کاخ چهل ستون (عمارت کلاه فرنگی)، بازار قزوین، سرای سعد السلطنه (بزرگترین کاروانسرای شهری ایران)، عمارت باغ سپهدار، کلیسای کانتور (یادگار روس ها)، مسجد جامع قزوین (که بر روی آتشکده های ساسانی بنا شده )، موزه مردم شناسی، آرامگاه حمدالله مستوفی (جغرافیدان، مورخ، شاعر و نویسنده قرن ۸ هجری)، سر در عالی قاپو، دروازه تهران قدیم (آغاز جاده تهران_قزوین در دوره قاجار) و آب انبار تک گنبدی می باشد.
همچنین دریاچه آوان با چشم اندازی بی نظیر از منطقه الموت، پارک جنگلی باراجین مناسب برای برپایی چادر و اقامت مسافران و دهکده طبیعت، از جمله جاذبه های دیدنی این شهر قرار دارد.
قزوین شهر شیرینی های خوشمزه هم می باشد و سوغاتی هایی نظیر باقلوای لوزی، باقلواپیچ یا گل رز، شیرینی برنجی، نان نخودی قزوینی، پسته، شیرینی پادرازی و نان قندی را شامل می شود و غذاهای معروف این شهر قیمه نثار، شیرین پلو، حلیم، دیماج، آش دوغ و کوکوی شیرین می باشد.
جاذبه های گردشگری قزوین:
قلعه‌الموت:
این قلعه یکی از جاذبه‌های گردشگری استان قزوین و الموت است و در فاصله ۲۰۰ کلیومتری از تهران، واقع در شمال شرقی روستای گازر خان و محلی مناسب برای علاقه مندان تاریخ می باشد. قلعه الموت نه تنها به دلیل تاریخی بودنش جذاب است بلکه به خاطر طبیعت بکر و زیبایی که دارد توجه گردشگران را به خود جلب می کند.
الموت به معنای آشیانه عقاب یکی از مقر های بنیانگذار دولت اسماعیلیان یعنی حسن صباح بود که ۳۵ سال در آن اقامت داشته و پیروانش را رهبری می نموده است . مصالح به کار رفته در این دژ، سنگ و گچ می باشد. این دژ قدیمی به دو بخش غربی و شرقی تقسیم شده است که بخش غربی آن را به دلیل ارتفاع بیشتر، قلعه بالا یا قلعه بزرگ می نامند. همینطور غار کوچکی در پای کوه الموت، در گوشه ای از قسمت شمال‌شرقی وجود دارد که از آب روی مجراهای قلعه بوده است. در آن زمان آب قلعه از چشمه کلدر که در دامنه کوه شمال قلعه قرار دارد، تأمین میشده است و در نهایت توسط هلاکو خان مغول در سال ۶۵۴ هجری به آتش کشیده شد. مردم محلی آن منطقه، خرابه های این محوطه را خرازرو و یا دیلمان غوز می نامند. همچنین یکی از دلایل تخریب باقی مانده های این قلعه، گفت و گو های بسیاری در مورد وجود گنجینه های ارزشمند در این منطقه بود که باعث شده غارت گران زیادی در دوره قاجار با هدف به دست آوردن آن گنجینه ها آسیب زیادی به قلعه وارد کنند.
در بالای تپه در قسمت غربی قلعه، گورستانی معروف به نام اسبه کله چال وجود دارد و همینطور در تپه کنار آن چندین کوره آجر پزی مشاهده می شود.
راه ورودی قلعه به دلیل ساختار دفاعی اش تنها از انتهای ضلع شمال شرقی میسر است و از هر چهار طرف به سمت پرتگاه مشرف می باشد و به دلیل کوهستانی بودن این منطقه زمان مناسب برای سفر به قلعه قدیمی الموت، اواسط بهار تا اوایل تابستان می باشد و داشتن لباس گرم، کفش مناسب کوهپیمایی، ضد آفتاب و غذای کافی حتما توصیه می شود.
کاخ چهل ستون:
کاخ چهل ستون معروف به عمارت کلاه فرنگی، یکی از جاهای تاریخی و هنری واقع در میدان آزادی شهر قزوین می‌باشد. قدمت این عمارت به دوره صفویان باز می گردد و در سال ۹۵۱ هجری به دلیل حمله عثمانی ها شاه تهماسب صفوی پایتخت کشور را از تبریز به قزوین انتقال داد و دستور داد تا باغی مربعی شکل و عمارتی زیبا و در خور مقام حاکمیت میان آن ساخته شود.
این ساختمان دو طبقه به مساحت ۵۰۰ متر مربع به شکل هشت گوش با قوس های نیم دایره ای و با ستون های آجری به دست معماران زبده آن وقت بنا شد و در دوره قاجاریان توسط فرماندار وقت قزوین یعنی محمد باقر سعد السلطنه بازسازی شد و به چهلستون معروف گشت. به روی دیوارهای این عمارت سه لایه نقاشی وجود دارد . لایه اول و دوم به زمان صفوی مربوط می شود و لایه سوم به دوره قاجار. در دوران صفوی برای نقاشی از آب رنگ استفاده می شد و رنگ‌ها ملایم‌تر بود، اما در دوران قاجار از رنگ‌های گیاهی استفاده کردند و رنگ‌ها کمی تندتر شد. البته که این نقاشی ها شهرت جهانی دارند.
این عمارت متاسفانه در دوران پهلوی به عنوان فرمانداری تغییر کاربری پیدا کرد و در سال ۱۳۳۶ نقاشی‌های زیر گچ سر به بیرون آوردند و نمایان شدند. در سال ۱۳۵۲ از این نگارگری لایه‌برداری کردند و آن‌ها را پایین آورند که این اتفاق آسیب‌های بسیاری را به این بنا وارد کرد. همچنین بعد از انقلاب اسلامی، این کاخ مورد بازسازی قرار گرفت و به طوری که در سال ۱۳۵۷ دور ایوان‌ها کلاف‌کشی شد. در سال‌های ۱۳۶۰ تا ۱۳۶۱، تیر آهن به جای ستون های چوبی آن قرار دادند و برای اینکه رطوبت را از ساختمان بگیرند در پایه ستون ها کانال‌کشی انجام دادند.
امروزه این کاخ به موزه خوشنویسی تغییر کرده و سیستم‌های گرمایشی، سرمایشی و ایمنی به آن اضافه شده است. این موزه شامل آثار برخی از خوشنویسان معروف ایرانی مانند میرعماد قزوینی، محمد حسین عماد کتاب و درویش عبدالمجید و غیره می باشد.
عمارت کلاه فرنگی و سر در عالی قاپو تنها بناهای به جا مانده از دوره صفوی هستند.
بازار قزوین:
بازار قزوین یکی از مجموعه های زیبا و بزرگی است که متعلق به دوره صفوی می باشد و در دوره قاجار توسعه و رشد پیدا کرد و کاروانسراها و تیمچه هایی به آن اضافه شد. این بازار در بافت قدیمی شهر و در خیابان امام خمینی قزوین واقع شده است و جزء میراث فرهنگی، تاریخی و اقتصادی این شهر به شمار می رود.
از مهم‌ترین فضاهای بازار قزوین میتوان به کاروانسرای سعدالسلطنه که از بزرگترین کاروانسراهای سرپوشیده و مرکز تجاری داخلی شهری کشور می باشد، سرای حاج رضا، سرای وزیر، سرای رضوی (سرای شاه)، مسجد النبی (مسجد شاه)، تیمچه های روباز و سرای خوشنویسان اشاره کرد.
عمارت باغ سپهدار:
این عمارت در سال های ۱۳۲۳ تا ۱۳۲۷ به دستور شخصی ملقب به رئیس الوزراء از شخصیت های معروف دوران قاجار به نام محمدولی خان تنکابنی ساخته شد. در جنگ جهانی اول این عمارت مورد استفاده نظامیان روس و انگلیس قرار گرفت و بعد از آن مانند اموال دیگرش به‌دلیل بدهکاری مالیاتی تنکابنی به دولت، این عمارت به تصرف دولت درآمد. در سال ۱۳۳۵ عمارت سپهدار مرمت شد و در اختیار اداره جهاد کشاورزی قرار گرفت. این بنا در تاریخ ۳ اسفند ۱۳۷۷ به ثبت ملی رسید و در سال ۱۳۸۹ به موزه کشاورزی تبدیل شد، ولی به دلیل عدم رسیدگی به آن تعطیلی آنجا رقم خورد و اکنون امکان بازدید از این بنا وجود ندارد و به عنوان اداره استفاده می شود.
کلیسای کانتور:
کلیسای کانتور معروف به برج ناقوس یادگار روس ها در اواخر حکومت ناصر الدین شاه قاجار می باشد. کانتور به روسی به معنای اداره و کار می باشد و در زمانی که قسمتی از راه سازی قزوین به نقاط دیگر به شرکت های بیمه و راه سازی روس ها محول گردید، در آغاز فعالیت خودشان اقدام به ساخت مجموعه تاسیساتی در محدوده کنونی خیابان های طالقانی، خیام و بلوار مدرس کردند و کلیسای کانتور هم به عنوان مکانی برای انجام عبادت و رسومات مذهبی برای کارکنان روس احداث شد که امروزه به مکانی برای بازدید گردشگران تبدیل شده است.
مسجد جامع:
مسجد جامع یا مسجد عتیق قزوین بی شک یکی از مقدس ترین مکان های این شهر به شمار می آید که در سال ۱۹۲ هجری به دستور هارون الرشید به روی بنای اولیه آن که آتشکده های ساسانی بود، ساخته شد. این بنا از دوره صفوی، دوره قاجار و تا به امروز شامل بازسازی ها و مرمت های گوناگونی بوده تا این بنای مقدس و قدیمی امروزه موجودیت داشته باشد. در سال ۱۳۹۲ سازمان میراث فرهنگی، موزه سفال و سنگ را در قسمت غربی آن افتتاح کرد همچنین در این موزه انواع گچ بری ها، سفالینه ها، کاشی، ارسی و سنگ نگاره ها در معرض دید عموم قرار دارد.
دریاچه اوان:
این دریاچه که به نگین الموت معروف گردیده، واقع در ۷۵ کیلومتری شمال شرقی قزوین با طبیعتی بکر و سر سبز جزء زیباترین مکان های تفریحی این شهر به حساب می آید و به دلیل نزدیک بودن آن به تهران به عنوان تور های یک روزه طبیعت گردی در اختیار علاقه مندان قرار گرفته است. اوان به معنای وان پر آب و جایی که آب ها گرد هم در می آیند، می باشد . عمیق ترین قسمت این دریاچه ۶ متر است و به میزان ۷۰ هزار متر مربع مساحت دارد. آب این دریاچه از چشمه های موجود در کف آن و آب باران تامین می گردد و از سر ریز شدن آب دریاچه، رودی تشکیل می شود که مورد استفاده کشاورزان روستای اطراف آن قرار می گیرد.
در اطراف دریاچه گونه های درختی مانند گیلاس، فندق، آلبالو، سنجد و گردو و گیاهان علفی مثل شیرین بیان، کنگر و گون وجود دارد که هر ساله گردشگران بسیاری در فصل های تابستانی برای تهیه این محصولات به این منطقه سفر می کنند. از تفریحات دریاچه اوان می توان به اسکی روی یخ در فصل زمستان، قایق سواری با قایق های پدالی در بهار و تابستان، کوه پیمایی در ارتفاعات اطراف دریاچه، عکاسی و دیدن منظره های بی نظیر کوچ پرندگان در فصل های مختلف سال، اشاره کرد. همچنین این منطقه مکانی بکر برای اقامت و برپایی کمپ و چادر زدن کنار دریاچه می باشد.
پارک جنگلی باراجین قزوین:
پارک جنگلی باراجین یا پارک فدک با مساحتی به میزان ۱۵۰۰ هکتار از بزرگترین پارک های جنگلی کشور، واقع در باراجین قزوین می باشد که امکاناتی نظیر پیست دوچرخه سواری، زمین های چمن، شهر بازی دالفک، آب نماهای مختلف، سینمای تابستانه کمپینگ های ارزان قیمت برای مسافران و موتور سواری دارد و همچنین در زمینی به مساحت ۷۰ هزار متر مربع دارای کبوتر خانه، سوله گوزن ها، مزرعه گاومیش ها، حیوانات اهلی، سالن تاکسی درمی، باغ خزندگان، آبشار، آمفی تئاتر، آکواریوم، برکه، خانه های روستایی، پارکینگ، فروشگاه، کافی شاپ و رستوران می باشد.
پارک باراجین یکی از تفرجگاه های گردشگران و پذیرای مسافران در فصل های مختلف سال، به خصوص بهار و تابستان می باشد.
سر در عالی قاپو:
این بنا در دوره صفوی و ابتدای دوران شاه طهماسب احداث شد و بعد در زمان شاه عباس اول به صورتی‌که امروزه وجود دارد، تغییر شکل یافت. سر در عالی قاپو یکی از مکان های تاریخی شهر قزوین واقع در خیابان سپه، که اولین خیابان کشور می‌باشد قرار دارد. ارگ سلطنتی صفویان دارای هفت در ورودی بوده است که سر در عالی قاپو یکی از این در ها بوده و تنها درِ باقی مانده از این مجموعه می باشد.
